SPAAK, Paul-Henri.

Geboren te Schaarbeek op 25 januari 1899 en overleden te Eigenbrakel op 31 juli 1972.

Minister van Staat.

Eerste Minister, 1938-1939, 1946, 1947-1949.

Vice-Eerste Minister en Minister van Buitenlandse Zaken, 1961-1965.

Minister van Buitenlandse Zaken, 1936-1939, 1939-1940, 1944-1949, 1954-1957, 1965-1966.

Minister van Buitenlandse Zaken, Informatie en Propaganda, 1940-1944 (in Londen).

Minister van Vervoer en P.T.T., 1935-1936.

Secretaris Generaal van de NAVO, 1957-1961.

Lid van de Koninklijke Academie voor Franse Taal en Letterkunde.

Voorzitter van het Europees Parlement voor Kolen en Staal, 1952-1953.

Voorzitter van de “Assemblee ad hoc” ter voorbereiding van het Europees Statuut, september 1952 – maart 1953.

Voorzitter van de Europese Federale Beweging, 1952.

Voorzitter van de Raad van Europa, 1949-1951.

Voorzitter van de Eerste Verenigde Vergadering van de Verenigde Naties, 1949.

Grootkruis Leopoldsorde en Kroonorde.

Grootkruis Orde van de het Zuiderkruis Brazilië, Al Merito Orde Chili, Orde van de Briljanten Ster China, San Carlos Orde Colombia, Carlos Manuel de Cespedes Orde Cuba, Danebrog Orde Denemarken, Orde voor Verdienste van de Bondsrepubliek Duitsland, Orde van de Witte Roos Finland, Legioen van Eer in Goud Frankrijk, Georges I Orde Griekenland, Orde van St. Michaël en St. Joris en Companion of Honour Groot-Brittannië, Orde van de Valk IJsland, Tadj Orde Iran, Orde voor Verdienste van de Republiek Italië, Nationale Orde Ivoorkust, Orde van de Rijzende Zon Japan, Kroonorde Joegoslavië, Vytis Orde Letland, Orde van de Ceder Libanon, Orde van de Eiken Kroon Luxemburg, Orde van de Nederlandse Leeuw, St. Olav Orde Noorwegen, Christus Orde Portugal, Orde van de Witte Olifant Siam, Bijzonder Grootkruis Kroonorde Thailand, Orde van de Witte Leeuw Tsjecho-Slowakije, Orde van de Republiek Tunesië, Pius Orde Vaticaan, Orde van de Bevrijder Venezuela, Wasa Orde Zweden, Groot Officier Orde voor Verdienste Centraal-Afrikaanse Republiek, Nationale Orde Rwanda, Luipaard Orde Zaïre, Medal of Freedom in Zilver met Palm Verenigde Staten.

Europees klinkt zijn naam als een klok. Internationaal waren Mr. Europe en de Benjamin van de vaders van Europa zijn koosnaampjes.

Paul-Henri Spaak werd op 25 januari 1899 in Schaarbeek geboren. Door zijn omgeving - zijn moeder Marie Janson werd in 1921 de eerste vrouwelijke senator van België – begon hij zich zeer vroeg voor politiek te interesseren. Hij heeft meegewerkt aan de oprichting van talrijke Europese instellingen. Als man van de vrede en de sociale vooruitgang, en tevens een briljant redenaar, groeide hij uit tot een politicus van internationaal formaat. Hij was meerdere malen eerste minister en minister van buitenlandse zaken, en zat ook de eerste Algemene Vergadering van de Verenigde Naties voor in 1946. Nadien wijdde hij zich aan de opbouw van Europa. Als voorstander van een supranationaal Europa was hij onder meer voorzitter van het comité van regeringsafgevaardigden dat het Verdrag van Rome uitwerkte (1957), waaruit de Europese Economische Gemeenschap (EEG) voortsproot.

Spaak was na zijn studies rechten eerst advocaat en begon zijn politieke loopbaan in 1932 als socialistisch volksvertegenwoordiger. In 1938 en 1939 bekleedde hij het ambt van eerste minister en bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog probeerde hij als minister van buitenlandse zaken tevergeefs de neutraliteit van België te bewaren. Hij behield zijn bevoegdheden in de Belgische regering in ballingschap, eerst in Parijs en nadien in Londen.

Opnieuw eerste minister in 1946 moest hij wel snel het ontslag van zijn regering aanbieden. Zijn carrière nam toen een internationale wending. Hij werkte mee aan het opstellen van het Handvest van de Verenigde Naties en werd de eerste voorzitter van de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in 1946. Twee jaar later, bij het begin van de Koude Oorlog, hield hij op de tribune van de VN zijn beroemd gebleven rede “Nous avons peur”. Zijn geëngageerde en moedige woorden waren indirect gericht tot de Sovjet-afgevaardigde Vichinsky en zetten de redenen uiteen waarom de westerse landen de USSR vreesden. Op die vrees is de NAVO gebouwd, waarvan hij secretaris-generaal werd.

De twee volgende mandaten van Spaak (van 1947 tot 1949) als eerste minister werden op nationaal vlak gedomineerd door de Koningskwestie, en op internationaal vlak door de oprichting van de Benelux (de douane-unie tussen België, Nederland en Luxemburg) en de ondertekening van het Verdrag van Brussel dat het principe van gemeenschappelijke verdediging tussen de Benelux, Frankrijk en Groot-Brittannië invoerde en de basis legde voor de toekomstige NAVO.

Als promotor van de eenmaking van Europa werd hij in 1949 benoemd tot voorzitter van de Raadgevende Vergadering van de Raad van Europa, en van 1952 tot 1954 tot voorzitter van de Parlementaire Vergadering van de Europese Gemeenschap van Kolen en Staal (EGKS) (wat later het Europees Parlement werd). Van 1957 tot 1961 bekleedde hij de functie van secretaris-generaal van de NAVO om nadien, tot in 1966, naar de Belgische politiek terug te keren als minister van buitenlandse zaken.

Paul-Henri Spaak publiceerde in 1969, na lid te zijn geworden van de Academie voor Franse Taal en Letterkunde, zijn memoires onder de titel “Combats inachevés”. Hij overleed op 31 juli 1972.